De kracht van begeleide autonomie

Begeleide autonomie: de sleutel tot het versterken van executieve functies

Wanneer het gaat om het trainen van executieve functies, is er één benadering die er telkens uitspringt: begeleide autonomie. Dit betekent dat leerlingen ruimte krijgen om zelf keuzes te maken en verantwoordelijkheid te nemen, terwijl jij als docent duidelijke kaders en ondersteuning biedt. Die balans is precies wat ze nodig hebben om zelfstandig en succesvol te leren functioneren.

Bij Movenda geloven we sterk in deze aanpak. Waarom? Omdat begeleide autonomie leerlingen niet alleen motiveert, maar hen ook helpt om vaardigheden als plannen, reflecteren en doorzetten écht in de vingers te krijgen.

Wat is begeleide autonomie?

Begeleide autonomie houdt in dat je leerlingen de regie over hun eigen leerproces geeft, zonder ze aan hun lot over te laten. Ze mogen eigen doelen stellen, keuzes maken en hun leerweg vormgeven, maar binnen duidelijke structuren en met jouw begeleiding als vangnet.

Een concreet voorbeeld uit Movenda:
Wanneer leerlingen doelen leren stellen, geven wij de denkstappen aan, maar bepalen zij zélf wat hun persoonlijke doel is. De één traint voor een hardloopwedstrijd, de ander wil zijn oma vaker bezoeken, en weer een ander wil zijn leerwerk beter spreiden over de week. Zo blijft het relevant én leerzaam.

Waarom werkt begeleide autonomie?

1. Verhoogt betrokkenheid en motivatie
Leerlingen die zelf keuzes mogen maken, voelen zich eigenaar van hun leerproces. Dit verhoogt de motivatie én inzet. Zeker bij het oefenen van executieve functies – iets dat tijd en herhaling vraagt – is die motivatie cruciaal.

2. Stimuleert zelfregulatie
Door zelf doelen te stellen en acties te plannen, ontwikkelen leerlingen vaardigheden als timemanagement, zelfreflectie en doorzettingsvermogen. Dit zijn precies de vaardigheden die onder executief functioneren vallen, én die ze hun hele leven nodig hebben.

3. Versterkt zelfovertuiging
Begeleide autonomie laat leerlingen ervaren dat ze zélf invloed hebben op hun succes. Ze leren dat fouten maken erbij hoort, en dat zij in staat zijn te groeien. Dat bevordert hun zelfvertrouwen én het lef om uitdagingen aan te gaan.

Autonomie én structuur: de perfecte combinatie

Zonder structuur voelt autonomie als ‘zoek het maar uit’. Zonder autonomie voelt structuur als ‘doe wat ik zeg’. Het is de combinatie van beide die zorgt voor een krachtige leeromgeving. Bij Movenda bouwen we die balans bewust in: ruimte voor eigenaarschap én ondersteuning wanneer nodig.

Meer weten over hoe Movenda begeleide autonomie inzet om executieve functies te versterken? Neem gerust contact met ons op. We denken graag met je mee.

Bronnen:

Ryan, R. M., & Deci, E. L. (2000). Intrinsic and extrinsic motivations: Classic definitions and new directions. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 54–67.

Boekaerts, M., & Corno, L. (2005). Self-regulation in the classroom: A perspective on assessment and intervention. Applied Psychology, 54(2), 199–231.

Dweck, C. S. (2017). Mindset: Changing the way you think to fulfil your potential. Robinson.